Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP.HCM vừa tổ chức Hội nghị tổng kết Chương trình nghiên cứu thí điểm kiểm tra khí thải xe máy đang lưu hành hướng tới thí điểm kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn.
Trước đó, tháng 5/2020, Sở GTVT TP.HCM phối hợp với Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam, Viện Khoa học và Công nghệ GTVT đã phát động Chương trình thí điểm kiểm tra khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn TP.HCM.
Ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM cho biết, Chương trình thí điểm kiểm tra khí thải đã đạt được mục tiêu đề ra như: đánh giá hiện trạng phát thải của xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn thành phố; khảo sát, đánh giá tác động kinh tế xã hội của việc kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy tới người dân, cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức có liên quan. Xây dựng và đề xuất các giải pháp, chính sách, lộ trình để thí điểm kiểm soát khí thải xe máy tham gia giao thông trên địa bàn… Từ đó, kiến nghị các Bộ, ngành sớm ban hành, hướng dẫn các văn bản quy phạm pháp luật để làm cơ sở cho việc thực hiện kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn.
Chương trình cũng nhằm tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của việc kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy, trách nhiệm và quyền lợi của người dân khi tham gia Chương trình.
Ông Đinh Trọng Khang, Phó giám đốc Viện Khoa học và Công nghệ GTVT cho biết: Triển khai Chương trình nghiên cứu thí điểm, kết quả kiểm tra khí thải trước bảo dưỡng cho thấy: đối với 2.740 xe từ 10 năm trở lên, có 1.077 xe không đạt TCVN khí thải mức 1, chiếm 39,31%; 1.169 xe không đạt TCVN khí thải mức 2, chiếm 42,66%. Kiểm tra 2.570 xe từ 7 đến 10 năm, có 424 xe không đạt TCVN khí thải mức 1, chiếm 16,5%; 536 xe không đạt TCVN khí thải mức 2, chiếm 20,86%.
Cũng theo ông Đinh Trọng Khang, TP.HCM hiện có 7,4 triệu xe mô tô, xe máy. Lượng xe máy đã sử dụng trên 10 năm chiếm tỉ lệ 67,89 % còn lớn hơn tỉ lệ này ở Hà Nội. Nếu thực hiện chính sách kiểm soát khí thải thì hàng năm TP.HCM giảm đươc 13,1% tổng lượng CO phát thải; 13,8% tổng lượng HC phát thải, giảm 122.844 tấn CO2 phát thải.
Ông Bùi Hòa An, Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM cho biết: Từ kết quả của Chương trình nghiên cứu thí điểm trên, Sở GTVT đã phối hợp với Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam và Viện Khoa học và Công nghệ GTVT xây dựng Đề án “Thí điểm kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn TP.HCM, góp phần cải thiện chất lượng môi trường không khí”.
Theo đó, phương án kiểm soát khí thải xe máy gồm: Kiểm soát khí thải xe máy theo khu vực; kiểm soát khí thải xe máy theo đối tượng; kiểm soát khí thải xe bằng hình thức thu phí phát thải (công cụ kinh tế); kiểm soát khí thải xe máy bằng hình thức hỗn hợp.
Đề án trải qua hai giai đoạn triển khai, trong đó giai đoạn chuẩn bị (2021-2022), TP.HCM thực hiện tuyên truyền, vận động sâu rộng trên địa bàn toàn thành phố về chính sách kiểm soát khí thải. Đến giai đoạn thử nghiệm (2023-2024), Thành phố sẽ thực hiện kiểm tra khí thải toàn bộ xe máy đang lưu hành trên địa bàn thành phố.
Giai đoạn này bắt đầu phân vùng các khu vực theo tiêu chuẩn khí thải và áp dụng cho xe từ năm năm trở lên khu vực quận 1,3,5 cho phép xe có khí thải đạt mức 2 của TCVN6438-2018 được lưu thông, các xe vi phạm chỉ tiến hành phạt hành chính nhưng cho lưu thông.
Lộ trình thực hiện Đề án dự kiến từ 2021 đến 2030 với tổng kinh phí thực hiện kiểm định khí thải xe gắn máy là 553,064 tỷ đồng. TP.HCM dự kiến mức phí kiểm tra khí thải là 50.000 đồng/xe/năm; sẽ miễn phí kiểm tra khí thải cho người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo (có xác nhận của địa phương) và có cơ chế hỗ trợ người dân thay thế xe cũ không đạt chuẩn khí thải.
